Η παράδοξη φαινομενικά θέση ότι το φτερούγισμα μιας πεταλούδας στην Κίνα μπορεί να προκαλέσει μια καταιγίδα στην Αμερική έγινε τελικά πραγματικότητα στο πλαίσιο της νέας παγκοσμιοποιημένης οικονομίας, όταν η πτώση των τιμών στο Χρηματιστήριο της Σανγκάης προκάλεσε έναν παγκόσμιο κλυδωνισμό των χρηματιστηριακών τιμών από την Αθήνα ώς τη Νέα Υόρκη και από το Παρίσι μέχρι το Τόκιο.
Οι τεράστιες επενδύσεις που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στην Κίνα, από την Ευρωπαϊκή Ενωση, την Ιαπωνία, τις ΗΠΑ, όπως και η ανάπτυξη των κινεζικών εμπορικών σχέσεων με τον υπόλοιπο κόσμο έχουν δημιουργήσει μια αλληλοεξάρτηση για το καλό αλλά και το κακό.
Ετσι όλοι προσέχουν την Κίνα σαν τα μάτια τους.
Οπως γράφτηκε στο Διαδίκτυο, «αν οι Κινέζοι, για μία ημέρα, δεν αγοράσουν κανένα ιαπωνικό προϊόν, τότε θα χρεοκοπήσουν χίλιες ιαπωνικές εταιρείες».
Ο νέος προνομιακός εταίρος της Κίνας τα τελευταία χρόνια έγινε η Ευρωπαϊκή Ενωση. Οι μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Σουηδία, κ.ά., συγκλίνουν στην άποψη ότι ένας πολυ-πολικός κόσμος είναι η συμφέρουσα λύση για την ανθρωπότητα.
Στην πρόσφατη επίσκεψή του στο Πεκίνο (16-18 Ιανουαρίου 2007) ο Ευρωπαίος επίτροπος Μπ. Φερέρο - Γουόλντνερ δήλωσε σε ομιλία του ότι η «Ευρωπαϊκή Ενωση και η Κίνα είναι πλήρεις στρατηγικοί εταίροι». Και τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Κατ' αρχήν, περιλαμβάνει «τη δυνατή μας διμερή συνεργασία πάνω σε πολιτικά ζητήματα» που άπτονται διεθνών και περιφερειακών ζητημάτων, όπως οι κλιματικές αλλαγές και η μη διάδοση των πυρηνικών όπλων, καθώς επίσης την οικονομία και το εμπόριο, τη συνεργασία επίσης «σε ευρύτατη κλίμακα» σε διάφορους τομείς, από τις μεταφορές ώς την επιστήμη και την τεχνολογία, την υγεία, τον πολιτισμό και την εκπαίδευση.
Η εμπορική και οικονομική διείσδυση της Κίνας σ' όλο τον κόσμο έχει δημιουργήσει ένα κλίμα ανησυχίας στις ΗΠΑ, ιδιαίτερα για την κινεζική δραστηριότητα στη Λατινική Αμερική.
«Η δίψα της Κίνας» για πηγές ενέργειας και πρώτες ύλες έχει προκαλέσει «μια πλημμυρίδα» κινεζικών επενδύσεων και δεσμεύσεων πολύ πέραν των συνόρων της.
Για την Ευρωπαϊκή Ενωση η παρουσία της Κίνας στην Αφρική θα πρέπει να εξελιχθεί «σε μια πλατιά και υπεύθυνη συμβολή» στις αναπτυξιακές προκλήσεις αυτής της ηπείρου. Η μεγάλη οικονομική ανάπτυξη της Κίνας τα τελευταία χρόνια άλλαξε τον συσχετισμό των εμπορικών της σχέσεων με την Ευρωπαϊκή Ενωση, όπου συγκαταλέγεται και η Ελλάδα. Στις αρχές της δεκαετίας του '80 η Ευρωπαϊκή Ενωση είχε θετικό εμπορικό ισοζύγιο με την Κίνα, ενώ το 2005 η Ε.Ε. είχε έλλειμμα της τάξης των 106 δισ. 302 εκατ. ευρώ. Το εμπορικό έλλειμμα του ισοζυγίου της με την Κίνα είναι και το μεγαλύτερο σε σύγκριση με οποιονδήποτε άλλο εταίρο της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Για την Ε.Ε. σήμερα, η Κίνα είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εμπορικός της εταίρος μετά τις ΗΠΑ. Ενώ για την Κίνα η Ε.Ε. είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός της εταίρος. Τα τελευταία χρόνια οι ευρωπαϊκές εταιρείες έχουν επενδύσει μεγάλα χρηματικά ποσά στην Κίνα, τα οποία υπολογίζονται κατά μέσο όρο σε 4 δισ. δολάρια το χρόνο (την τελευταία πενταετία).
Μέσα στο 2006 το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου των ΗΠΑ με την Κίνα αυξήθηκε σημαντικά επίσης όπως και το ελληνικό, παρότι αυξήθηκαν σημαντικά και οι αμερικανικές εξαγωγές προς την κινεζική ενδοχώρα.
Αλλά η Ε.Ε. και οι ΗΠΑ ελπίζουν μεσοπρόθεσμα να διεισδύσουν στην τεράστια κινεζική αγορά, όταν το μέσο εισόδημα των Κινέζων θα έχει αυξηθεί ακόμα περισσότερο.
Ο ευρύς διάλογος μεταξύ Ευρωπαϊκής Ενωσης και Κίνας επιτρέπει στους Ευρωπαίους να εκδηλώνουν και τις ανησυχίες τους για θέματα όπως η εκπομπή αερίων στην ατμόσφαιρα από τη βιομηχανική δραστηριότητα, οι ατομικές ελευθερίες ή ό,τι αποκαλείται «παράνομη μετανάστευση».
Ενα θέμα που απασχολεί σοβαρά και την Ελλάδα όπου οι Κινέζοι μετανάστες (νόμιμοι ή παράνομοι) υπολογίζονται σήμερα σε περίπου 30.000.
Στην Κίνα υπάρχει πλέον και η εσωτερική μετανάστευση από τις αγροτικές περιοχές προς τις μεγάλες πόλεις, όπου ο κόσμος περνάει καλύτερα.
Οι εκτιμήσεις το 1998 μιλούσαν για 130 εκατομμύρια Κινέζους που ζούσαν κάτω από το όριο της φτώχειας, όπως αυτό καθορίστηκε από την Παγκόσμια Τράπεζα.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση εκτιμά πως είναι προς το συμφέρον όλων η σταθερή ανάπτυξη της Κίνας, η οποία θα περιλαμβάνει την προστασία του περιβάλλοντος και τον έλεγχο της παράνομης μετανάστευσης, δύο ζητήματα μεγάλου κινεζικού και διεθνούς ενδιαφέροντος. Η Ε.Ε. επιζητεί να ενθαρρύνει επίσης πρωτοβουλίες της κινεζικής κυβέρνησης για τον εκδημοκρατισμό της χώρας και τη μετατροπή της Κίνας σε μια πλουραλιστική κοινωνία.
Φ. ΟΙΚΟΝ.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 18/08/2007